کلاهبرداری راگ پول چیست؟ چگونه از rugpull در امان باشیم
کلاهبرداری راگ پول تاکنون باعث از دست رفتن میلیاردها دلار از دارایی کاربران دیفای (DeFi) شده است. rugpull یکی از رایج ترین انواع کلاهبرداریها است که قصد داریم در این مقاله به معرفی آن و چگونگی در امان ماندن از راگ پول ارز دیجیتال بپردازیم.
تنها در سال 2021 نزدیک به 10 میلیارد دلار در کلاهبرداری ها و دزدی های DeFi به سرقت رفت که نشان دهنده افزایش 81 درصدی نسبت به سال 2020 است و راگ پول ها بیش از 35 درصد از کل درآمد کلاهبرداری های رمزنگاری را تشکیل میدهند. در حالی که انواع مختلفی از کلاهبرداریها وجود دارد که به طور منظم در جامعه ارزهای دیجیتال رخ میدهند، احتمالاً rugpull ها بدنامترین آنها هستند.
کلاهبرداری راگ پول در دنیای ارز دیجیتال چیست؟
راگ پول در ترجمه تحت اللفظی، به معنای کشیدن فرش از زیر پای یک نفر یا خالی کردن زیر پای کسی است؛ در دنیای ارزهای دیجیتال کلاهبرداری راگ پول به نوعی کلاهبرداری اشاره دارد که در آن تیم توسعه پشت یک پروژه مالی غیرمتمرکز (DeFi) با فروش یا تخلیه نقدینگی خود با سرمایه سرمایه گذاران فرار میکند.
در دیفای، نقدینگی به تعداد داراییهای رمزنگاری ریختهشده در یک استخر نقدینگی و قفلشده در یک قرارداد هوشمند اشاره دارد و این یک نیاز برای راهاندازی یک بازارساز خودکار (AMM) در صرافیهای غیرمتمرکز مانند Uniswap است.
در اصل درست مانند صرافیهای متمرکز، نقدینگی در پروتکلهای مبتنی بر دیفای ضروری است، زیرا به کاربران امکان میدهد تا تراکنشهای بین چندین دارایی را بدون ایجاد نوسانات شدید قیمت انجام دهند. کلاهبرداری Rugpull اغلب با فضای DeFi مرتبط است زیرا ایجاد یک ارز دیجیتال جدید و ثبت آن در یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) بدون نیاز به گذراندن فرایند «احراز هویت» (KYC) ساده است. با توجه به موارد فوق، این نیز درست است که با پیوستن کارشناسان بیشتر به این حوزه، جامعه روز به روز نسبت به پروتکلهای حسابرسی نشده مشکوک تر میشود.
درک کلاهبرداری Rugpull
به طور معمول، توسعه دهندگان یک پروژه یک توکن جدید ایجاد میکنند (معمولاً بر اساس استاندارد ERC-20 اتریوم، همچنین بر روی شبکه های لایه 1 دیگر مانند Solana، Avalanche، یا زنجیره هوشمند Binance) و این دارایی ها معمولا در یک صرافی غیر متمرکز (DEX) منبع باز مانند لیست میشوند.
پس از ایجاد این پروژه، توسعهدهندگان دو گزینه برای تزریق نقدینگی به DEX دارند: از طریق یک استخر نقدینگی که در آن توکن با یک ارز رمزنگاری محبوبتر مانند اتر (ETH) جفت میشود، یا از طریق یک IDO (پیشنهاد اولیه DEX)، که در آن توکن پروژه اولین عرضه عمومی خود را در DEX برای جمع آوری سرمایه از سرمایه گذاران خرد انجام میدهد.
توسعهدهندگان معمولاً یک کلاهبرداری رمزنگاری را با بازاریابی کافی برای تشویق سرمایهگذاران به خرید توکن با وعده APY غیرواقعی (درصد بازدهی سالانه) تبلیغ میکنند. APY درصدی از بازدهی است که از یک سرمایه گذاری برای یک سال به دست میآید. مراقب باشید زیرا APY بالا لزوماً به این معنی نیست که یک پروژه رمزنگاری کلاهبرداری است.
این تیم به ایجاد کانالهای رسانههای اجتماعی مختلف از جمله اینستاگرام، توییتر و Discord، با هویتهای جعلی یا کاملاً ناشناس ادامه میدهد. یکی دیگر از موارد سلب مسئولیت در اینجا این است که همه تیمهای ناشناس کلاهبردار نیستند در واقع، ناشناس بودن یک ارزش بسیار اعلام شده در این صنعت است که بسیاری از شرکتکنندگان به شدت از آن حمایت میکنند.
ایده اصلی کلاهبرداری راگ پول این است که تا جایی که ممکن است تبلیغات هر چند جعلی، ایجاد کنید و در عین حال سعی کنید تا جایی که میتوانید در رسانههای اجتماعی مشروع به نظر برسید. برخی از کلاهبرداران حتی حملات جعلی را به پروتکلهای خود انجام میدهند و سپس به سرمایهگذاران در مورد کلاهبرداران و هکرهای احتمالی هشدار میدهند و به خود مشروعیت میدهند.
نحوه تشخیص و اجتناب از کلاهبرداری راگ پول
پرچمهای قرمز متعددی وجود دارد که میتوانیم در پروژه دیفای درباره کلاهبرداری راگ پول مشاهده کنیم. قبل از سرمایه گذاری در یک پروژه ارز دیجیتال، همیشه مطمئن شوید که تحقیق خود را انجام میدهید تا مقدار قابل توجهی از پول را از دست ندهید و همیشه آنچه را که میتوانید از دست بدهید، سرمایه گذاری کنید.
- تیم ناشناس: این یک عامل حیاتی است که باید در نظر بگیرید. یک تیم ناشناس که پیشتاز یک پروژه ارز دیجیتال هستند، نشانهای برای مشکوک بودن است. با این حال نحوه درک ناشناس بودن قابل بحث است. بسیاری از توسعهدهندگان معروف در حوزه ارزهای دیجیتال وجود دارند که مورد تایید قرار نگرفتهاند، اما آنها یک سابقه اثبات شده دارند. بنابراین، این واقعیت که هویت واقعی آنها ناشناخته است، لزوماً یک پرچم قرمز نیست.
- وایت پیپر نامفهوم: این پروژه ممکن است دارای یک وایت پیپر (سندی که هدف و اجزای فنی آن را مشخص میکند) با شیوهای نامفهوم و مبهم باشد. به این مورد نیز توجه داشته باشید که وایت پیپر ممکن است به گونهای نوشته شود که بیشتر شبیه یک بازی بازاریابی باشد تا اینکه واقعاً چیزی مفید یا نوآورانه به اکوسیستم DeFi ارائه دهد.
- تخصیص نامتناسب توکن: اگر توزیع توکن به نفع توسعه دهندگان است، از پروژه دوری کنید. مطمئن شوید که تخصیص توکن و برنامه عرضه آن را بررسی کرده اید. میتوانید از کاوشگرهای بلاک مانند Etherscan برای مشاهده نحوه توزیع توکنها، تعداد دارندگان توکن و مقدار هر یک از آنها استفاده کنید.
- نقدینگی کم و ارزش کل قفل شده (TVL): همیشه نقدینگی پروژه DeFi را با مشاهده حجم معاملات 24 ساعته آن بررسی کنید. اگر نقدینگی پایین باشد، برای تیم توسعه دهنده راحت تر است که قیمت توکن را دستکاری کند. اگر پروژه ای که در حال تحقیق درباره آن هستید دارای نوعی مکانیسم سهام است یا به شما امکان میدهد نقدینگی ارائه دهید، باید ارزش کل قفل شده (TVL) را نیز در نظر بگیرید.
معرفی چند کلاهبرداری راگ پول ارزهای دیجیتال
در ادامه چند کلاهبرداری راگ پول ارزهای دیجیتال را مروری کوتاه میکنیم.
AnubisDAO
AnubisDAO یک ارز رمزنگاری شده میم کوین بود که به عنوان فورک OlympusDAO، یک ارز ذخیره DeFi که با فروش اوراق قرضه و کارمزد ارائهدهندگان نقدینگی ساخته میشد، به بازار عرضه شد. AnubisDAO با یک پیشنهاد اولیه سکه شروع به کار کرد و 60 میلیون دلار از سرمایه گذاران جمع آوری کرد، اما بعداً به یک کیف پول منفرد منتقل شد.
Luna Yield
Luna Yield یک تجمیع کننده بازده متقابل مبتنی بر زنجیره سولانا بود که بر روی سکوی مالی Solana به نام SolPAD راه اندازی شد. توسعه دهندگان پروتکل پس از سرقت حدود 10 میلیون دلار چندین توکن نقدینگی را حذف کردند. همه کانال های رسانه های اجتماعی و وب سایت رسمی اندکی پس از آن حذف شدند.
TurtleDEX
TurtleDEX یک صرافی غیرمتمرکز بود که بر روی شبکه BSC ساخته شده بود. این پروتکل با دور پیش فروش آغاز شد که تقریباً 9000 BNB جمع آوری کرد که در آن زمان بالغ بر 2.5 میلیون دلار بود. با این حال، تیم نقدینگی را از استخرهای معاملاتی در BSC تخلیه کرد، توکنهای TTDX را با ETH مبادله کرد و سپس وجوه را در صرافی ارز دیجیتال بایننس فروخت.
سخن پایانی
اکوسیستم دیفای مملو از فرصتهایی برای توسعه دهندگان و علاقه مندان به رمزارزها برای کشف و ایجاد فناوری های جدید است. اما مانند هر صنعت در حال رونق، کلاهبرداران و عوامل مخرب همیشه سعی میکنند آسیبپذیریهای موجود در اکوسیستم را بیابند و از آنها بهرهبرداری کنند یا به عنوان پروژههای قانونی که بازدهی اغراقآمیز را بدون هیچ مدل کارآمدی ارائه میکنند، معرفی کنند. به همین دلیل است که همیشه باید قبل از سرمایه گذاری تحقیق کنید و با آنچه که می توانید از دست بدهید سرمایه گذاری کنید.